INSECTA
[ ANASAYFA ] [ Arhropoda ] [ TAKIMLAR ] [ Sözlük ]

                                                            (Ortho, Düz; Ptera Kanat)

İki alt takımı vardır : Caelifera ,Ensifera
                                         Erginlerin morfolojik özellikleri

•      Baş hypognathous veya prognathous’tur; bileşik gözler iri; anten vücuttan kısa (Caelifera) veya uzun (Ensifera); ağız parçaları ısırıcı-çiğneyicidir; gözler ve antenler kazıcı formlarda küçülmüştür;

•      Pronotum iri; yanlardan pleurum’u kapatacak şekilde sarkmış; bacaklar benzer değil; arka femora çoğunda sıçramaya ve bazı türlerde de ses çıkartmaya yardımcı olacak uyarlıklar kazanmıştır. Ön kanatlarda (tegmina) ses çıkartmaya yönelik uyarlıklar görülür. Arka kanatlar –eğer varsa- geniş bir anal lob içerir; dişilerde kısa kanatlılık veya kanatsızlık görülebilir.

•      İşitme organı -eğer varsa- her iki cinsiyette de 1. abdomen   segmentinin yanlarında (Acridoidea) veya ön tibiae (Tettigonioidea ve Grylloidea)  üstündedir. Ovipozitör gelişmiştir: Ensifera’da uzun, hançer-kılıç şeklinde; Caelifera’da  ise kısa ve kalındır.

•       Cerci segmentsiz; kısa-sert veya uzun-esnek yapılıştadır; birçok türün erkeklerinde tutunucu organ olarak değişikliğe uğramıştır.

                                                           Yaşam Biçimi

•      Diurnal (çoğu Caelifera) veya nocturnal (bir çok Ensifera) böceklerdir. Sıçrama yetenekleri sayesinde kaçabilir veya uçuşa geçebilirler. Uçuş yetenekleri sınırlıdır; ancak Acrididae bireylerinin çoğu saatlerce uçabilirler. Az sayıda tür humus içinde veya taş, kütük vb. altında yaşar. Birkaç tür toprakta tünel açar; bazıları da oyuklarda yaşarlar. Genelde soliter yaşarlar; bazı Caelifera üyeleri bazan gregar olarak sürüler oluştururlar. Çoğu orthopter fitotagdır. Çoğu Ensifera üyesi omnivordur; az sayıda tür de carnivordur. Ses çıkartma cinsel çağrı amaçlıdır; genelde erkekler (bazı türlerde dişiler de) ses çıkarır. En bilinen ses çıkarma yöntemleri tegminal (Gryllidae ve Tettigoniidae), femeroalary (çoğu Acrididae), femoraabdominal’ dir. Bazı Acridid’ ler uçus esnasında arka kanatlarını tegmene sürterek veya hızlı bir şekilde açıp kapatarak ses çıkartır. Ses çıkartma türe özelleşmiştir.      

•      Cinsel olarak ürerler; bazan fakültatif parthenogenesis görülür. Yumurtalar teker teker (çoğu Ensifera) veya kümeler halinde (Caelifera) bırakılır. Ensifera’ da yumurtalar bitkinin dal veya yaprakları üzerine veya içine ya da gevşek toprak veya humusa bırakılır. Caelifera’ da ise ovipozitör yardımıyla toprak kazılarak süngerimsi madde içine bırakılır. Bu madde daha sonra sertleşerek silindirik bir “yüksük” oluşturur. Genelde çok sayıda yüksük yapılır.

•      Embriyonik gelişme süresi değişkendir ve ılıman iklime sahip bölgelerde kış diyapoz halindeki yumurta döneminde geçirilir. Bazen de genç dönemlerde kış geçirilir. Bir çok türde 4 – 6 larva dönemi bulunur